Bài viết này mình muốn chia sẽ những yếu tố quan trọng là dòng chảy, tốc độ dòng chảy và độ động / tĩnh của mặt nước trong hồ thủy sinh, những yếu tố này thường bị anh em mới chơi bỏ qua và tất nhiên nó sẽ mang lại nhiều hậu quả không nhỏ. Thêm vào đó, vì nghĩ rằng nó ít quan trọng nên mình để ý rằng hiếm có người chơi kinh nghiệm nào chia sẽ và bàn về vấn đề đáng lưu tâm này.
1. Dòng chảy, công suất lọc
– Dòng chảy yếu / dòng chảy không đúng hướng: công suất máy bơm không đủ, hoặc lọc của bạn lâu ngày không vệ sinh làm dòng chảy yếu dần, hoặc 1 số bộ trộn co2 làm yếu dòng chảy. Nước mang Co2, O2, dinh dưỡng và vi sinh đến nuôi động thực vật trong hồ, nên khi dòng chảy không đến được 1 số nơi trong hồ thì khu vực đó sẽ bị đọng nước tù và mất cân bằng ngay. Các bạn để ý là 1 số cây trải thảm như Trân Châu Nhật, Cuba, Ngọc Trai… thường bị mọc ngóc cao đầu dù ánh sáng không thiếu, lý do là chúng đang đi tìm lượng Co2 và dinh dưỡng không được đưa đến tầng đáy. Một số cây khác thì hay bị rữa lá và chết, điển hình là bucep chẳng hạn nếu bạn để chúng ở nơi dòng chảy yếu không đến được. Một số khu vực hồ cũng dễ bị rêu hại bám hơn cũng vì thiếu dòng chảy và o2, điển hình là rêu nhớt xanh.
– Dòng chảy quá mạnh: 1 số bạn dùng lọc quá mạnh 1 cách không cần thiết, việc này cũng gây tác hại tiêu cực cho cá tép và cả cây thủy sinh. Cá tép sẽ phải chịu đựng lực dòng chảy hằng ngày và yếu dần. Cây thủy sinh, đặc biệt là rong thủy sinh, cây thân đốt không thích dòng chảy quá mạnh. Thêm vào đó, qua nhiều thí nghiệm thì mình phát hiện ra rằng 1 số rêu hại rất thích dòng chảy mạnh và sẽ tận dụng lúc cây yếu để bùng phát, điển hình là rêu chùm đen.
Kinh nghiệm và lời khuyên:
– Nên chọn lọc 1 cách cẩn thận vì nó là yếu tố quan trọng cho sự ổn định của hồ thủy sinh của bạn. Các bạn phải để ý lưu lượng nước của máy bơm trong lọc, có thể chọn lọc có lượng nước gấp 3 lần tổng thể tích của hồ. Ví dụ hồ 100 lít nước thì cần lọc 300lit / giờ (nhưng phải là thông số thật, không phải ảo như 1 số bơm trung quốc)
– Nếu dùng bộ trộn co2 cánh quạt thì nên mua lọc mạnh hơn nhiều để trừ hao.
– Nên để ý lọc hàng tuần xem có bị giảm dòng không để vệ sinh lọc hay ống in out đúng lúc.
– Nên chọn lọc nào có thể tăng giảm dòng khi cần thiết để tránh tình trạng dòng chảy quá mạnh
– Những hồ lớn (90cm trở lên), thì nên dùng 2 lọc để đảm bảo dòng chảy, 2 lọc đó không cần quá mạnh. 1 lọc để đầu OUT ở hậu cảnh và 1 cái ở tiền cảnh. (các bạn có thể video sau để tham khảo).
– Nếu bạn trồng nhiều rêu, ráy, dương xỉ, bucep thì có thể cho dòng mạnh 1 chút vì những loại cây này thích và phát triển nhanh hơn trong hồ có dòng chảy mạnh. Nhưng nếu bạn chủ yếu trồng cây kiểu Hà Lan, cây thân đốt thì nên để lọc riu riu thôi, chỉ đủ là được, ko yếu và không quá mạnh.
– Về cách chọn lọc và vật liệu lọc mình xin nói ở bài khác. Bài này mình muốn tập trung về dòng chảy.
2. Độ động / tĩnh mặt nước
– Nếu mặt nước hồ của bạn quá tĩnh thì sẽ có nguy cơ thiếu O2 hòa tan trong nước, gây vi sinh yếu và dễ phát sinh rêu hại. Xin tiện thể nói luôn là cách cung cấp O2 cho hồ thủy sinh thường là bằng cách làm động mặt nước để o2 trong không khí tan vào trong nước. Việc sủi khí cũng có tác dụng làm động mặt nước mà thôi, vì O2 không tan dễ dàng vào nước từ cục sủi. Sủi càng mạnh thì bong bóng thoát nên mặt nước càng nhiều và càng làm mặt nước động, và càng cung cấp nhiều O2 cho nước. Cả sủi bio hay sủi oxi các bạn thấy ở nhà hàng hải sản, chợ bán tôm cá… đều có tác dụng tương tự nhau là làm mặt nước động, và o2 tan vào nước.
– Tuy nhiên nếu mặt nước của hồ bạn quá động thì sẽ gây hao hụt lượng Co2 rất nhanh.
Kinh nghiệm và lời khuyên:
– Tránh để mặt nước quá tĩnh, và nếu sủi oxi thì đừng dùng cái chống văng thủy tinh vì nó làm hạn chế tác dụng của việc làm động nước.
– .Nếu không dùng sủi oxi thì có thể dùng lọc váng để cung cấp oxi cho hồ thủy sinh, o2 sẽ được hút và đưa xuống tầng dưới của hồ.
– Nếu mặt nước hồ bạn không quá động thì đừng cung cấp quá nhiều co2 vào hồ vì cá tép sẽ ngạt ngay. Còn nếu mặt hồ quá động (vì lọc hay quạt mạnh chẳng hạn) thì nên cung cấp nhiều Co2 để bù cho lượng thất thoát.
(Phạm Thành Văn - thuysinhaz)
Một số sản phẩm lọc chính hãng bên mình đang phân phối bạn có thể tham khảo:
